Roman Dmowski (1864–1939) był polskim politykiem, publicystą i jednym z głównych ideologów ruchu narodowego, który odegrał kluczową rolę w kształtowaniu niepodległej Polski po I wojnie światowej. Jako współzałożyciel Narodowej Demokracji (endecji) i zwolennik koncepcji państwa narodowego, wpłynął na polityczne myślenie Polaków oraz strategię odzyskania niepodległości w 1918 roku.
Dmowski urodził się w 1864 roku w Warszawie, w rodzinie o patriotycznych tradycjach. Studiował na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie aktywnie angażował się w działalność niepodległościową. Był jednym z założycieli Ligi Narodowej (1893) oraz Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego (1897), które stało się najważniejszą siłą polityczną obozu narodowego.
Dmowski propagował ideę silnego, jednolitego państwa narodowego, opartego na dominacji kultury polskiej. Był zwolennikiem asymilacji mniejszości narodowych, szczególnie w kontekście ludności żydowskiej, wobec której prezentował poglądy antysemickie. W opozycji do Józefa Piłsudskiego i obozu socjalistyczno-niepodległościowego Dmowski uważał, że Polska powinna dążyć do odzyskania niepodległości poprzez współpracę z Rosją i innymi europejskimi mocarstwami.
Podczas I wojny światowej Dmowski działał na arenie międzynarodowej na rzecz uznania polskich aspiracji niepodległościowych. W 1917 roku współtworzył Komitet Narodowy Polski w Paryżu, który został uznany przez państwa Ententy za oficjalną reprezentację Polski. W 1919 roku, jako główny polski delegat na konferencji pokojowej w Wersalu, odegrał kluczową rolę w negocjacjach dotyczących granic II Rzeczypospolitej, podpisując traktat wersalski.
Po odzyskaniu niepodległości Roman Dmowski był zwolennikiem rządów parlamentarnych, ale po zamachu majowym 1926 roku wycofał się częściowo z życia politycznego. Nadal jednak wpływał na myśl polityczną poprzez swoje publikacje, m.in. *Myśli nowoczesnego Polaka* (1903). Zmarł w 1939 roku, pozostawiając po sobie dziedzictwo silnie oddziałujące na polską prawicę narodową.
