Adam Jerzy Czartoryski – jeden z najważniejszych polskich polityków, dyplomatów i mecenasów kultury XIX wieku – był postacią o kluczowym znaczeniu dla losów Polski w trudnym okresie zaborów. Urodził się 14 stycznia 1770 roku w Warszawie jako syn księcia Adama Kazimierza Czartoryskiego i Izabeli z Flemingów. Jego życie to przykład działania na rzecz ojczyzny, zarówno w kraju, jak i na arenie międzynarodowej.
Czartoryski odebrał staranne wykształcenie, podróżując po Europie i zdobywając doświadczenie w dyplomacji. W młodości związał się z dworem rosyjskim, co pozwoliło mu zajmować wysokie stanowiska Był pierwszym ministrem spraw zagranicznych w historii Imperium Rosyjskiego . W tym okresie starał się bronić interesów Polski, co jednak w dużej mierze ograniczały realia polityczne epoki.
Jednym z najważniejszych momentów w jego karierze było zaangażowanie w działalność na rzecz odbudowy polskiej państwowości po upadku Rzeczypospolitej. W 1815 roku Czartoryski odegrał istotną rolę w procesie tworzenia Królestwa Polskiego, będącego autonomicznym państwem w unii z Rosją. Jako zwolennik idei współpracy z caratem w celu zapewnienia Polsce większej niezależności, starał się rozwijać kulturę, edukację i gospodarkę kraju.
Po upadku powstania listopadowego (1830–1831), którego był jednym z głównych architektów, zmuszony był udać się na emigrację. W Paryżu założył tzw. Hôtel Lambert, który stał się centrum polskiej emigracji politycznej. Czartoryski wspierał inicjatywy mające na celu walkę o niepodległość Polski, a także współpracował z innymi narodami walczącymi o wolność.
Jako mecenas kultury, Czartoryski przyczynił się do ochrony polskiego dziedzictwa narodowego. Wspierał rozwój nauki i sztuki, a jego działania w tym zakresie miały długotrwały wpływ na kształtowanie polskiej tożsamości narodowej.
Adam Jerzy Czartoryski zmarł 15 lipca 1861 roku w Montfermeil we Francji. Jego życie i działalność pozostają symbolem poświęcenia dla idei niepodległości Polski oraz troski o jej rozwój kulturalny i polityczny. Jego postać jest jednym z filarów polskiego romantyzmu politycznego i dążeń niepodległościowych XIX wieku.
