Bronisław Grąbczewski

9,99 

Bronisław Grąbczewski  – polski topograf, etnograf, podróżnik i odkrywca w służbie rosyjskiej, generał lejtnant armii Imperium Rosyjskiego, badacz Azji Środkowej, kierował ekspedycjami naukowymi w Hindukuszu, Kaszgarii, Tybecie, Afganistanie i Pamirze.

Bezpieczne płatności

Bronisław Grąbczewski był polski topografem, etnografem, podróżnikiem i odkrywcą w służbie rosyjskiej, generałem lejtnantem armii Imperium Rosyjskiego, badaczem Azji Środkowej, człowiekiem, którego życiorysu wystarczyłoby na kilka scenariuszy filmów przygodowych.

Urodził się w 1855 roku w Kownatowie na Kowieńszczyźnie. Był synem powstańca styczniowego, który po jego upadku trafił na Syberię. W wieku 11 lat musiał wraz z matką opuścić rodzinny majątek i przenieść się do Warszawy. Po ukończeniu gimnazjum podjął studia w Instytucie Górniczym w Petersburgu, ale jeszcze w ich trakcie postanowił poświęcić się karierze wojskowej i został oficerem gwardii carskiej. Szybko piął się po szczeblach kariery i wkrótce zaczął wykonywać dla cara tajne zadania, które miały otworzyć Rosji drogę do Indii.

Służbę wojskową łączył z pasją podróżniczą. Badał Hindukusz, Afganistan, dopływy Indusu, Tybet i Kaszgarię. Na polecenie władz odwiedził także Japonię. Jako pierwszy podróżnik zbadał i opisał “Dach Świata” – Pamir. W trakcie swoich licznych wypraw zebrał i opisał bogate materiały etnograficzne, botaniczne i zoologiczne, a dzięki jego wyprawom do końca XIX wieku sporządzono zdjęcia topograficzne ponad 10 tysięcy kilometrów tras, a także opisano geograficznie rozdziały wodne rzek Syr-Darii, Tarymu i Indyszu.

W latach 1899–1903 był generalnym komisarzem Kwantungu z siedzibą w Porcie Artura, a w sierpniu 1903 roku został gubernatorem astrachańskim i atamanem tamtejszych Kozaków, otrzymując oficjalny tytuł gubernatora w Astrachaniu, atamana Kozaków Astrachańskich, głównego opiekuna ludu kałmuckiego i generała-gubernatora ahordy Bukiejewskich Kirgizów. Podczas nominacji sam car Mikołaj II stwierdził: „Ani za mych rządów, ani za świętej pamięci rodzica mego, ani za dziadka, ani, o ile pamiętam, za pradziada, nie było takiego zdarzenia, aby Polaka i katolika kiedykolwiek mianowano atamanem kozaków, którzy są ostoją tronu i dynastii”.

W 1910 został zwolniony ze służby wojskowej i powrócił do Warszawy jako emerytowany generał lejtnant. Po wybuchu I wojny światowej trafił na Kaukaz, gdzie zastał go wybuch rewolucji bolszewickiej. Podobnie jak jego niedawni podkomendni – Kozacy, Bronisław Grąbczewski poparł białych i jako kurier od generała Denikina do admirała Kołczaka odbył swoją ostatnią misję. By uniknąć poruszania się przez ogarniętą rewolucją Rosję udał się na Daleki Wschód, a wyprawa zahaczyła nawet o Indie.

Po upadku Kołczaka w 1920 roku przez Japonię i Londyn ostatecznie powrócił do Warszawy. Nie spotkało go tu ciepłe przyjęcie. Z powodu służby w zaborczej armii odmówiono mu praw emerytalnych. Na życie zarabiał, publikując wspomnienia i rozprawy naukowe – na zlecenie Polskiego Towarzystwa Geograficznego. Współpracował również z Państwowym Instytutem Meteorologicznym. Zostawił w Warszawie ogromne archiwum, które jednak spłonęło w trakcie powstania warszawskiego.

Shopping Cart
Scroll to Top