Ignacy Domeyko herbu Dangiel urodził się 31 lipca 1802 w Niedźwiadce Wielkiej.
Pochodził z rodziny ziemiańskiej Domeyków herbu Dangiel. Tytuł magistra uzyskał na Uniwersytecie Wileńskim. W czasie studiów zaprzyjaźnił się z Adamem Mickiewiczem, który na nim wzorował postać Żegoty w trzeciej części Dziadów. Działał w organizacji Filomatów i Filaretów, za co został aresztowany i pozbawiony dyplomu.
Po upadku powstania listopadowego, gdzie walczył pod generałem Chłapowskim, znalazł się w Niemczech, a potem we Francji, gdzie ukończył wyższą Szkołę Górniczą, otrzymując tytuł inżyniera górnika.
„Odległość jest niczym; jeżeli nie możemy być w Polsce, to wszystko jedno, być w Paryżu czy w Chile” – pisał w jednym z listów.
W 1837 roku rząd chilijski złożył mu propozycję objęcia stanowiska wykładowcy chemii i mineralogii w Coquimbo. W kolejnych latach Ignacy Domeyko stworzył od podstaw system szkolnictwa w Chile. Stworzył oparty na wzorach wileńskich program reorganizacji nauczania.
Chilijczycy pisali: “Domeyko pierwszy wskazał nam nasze skarby i nauczył z nich korzystać”.
Górnictwo dawało ubogiemu dotąd krajowi szansę wzbogacenia się i uniezależnienia od zagranicy, jednak metody wydobycia surowców były bardzo prymitywne. Ignacy Domeyko otrzymał zadanie stworzenia naukowych podstaw eksploracji bogactw mineralnych. Prowadził badania geologiczne i mineralogiczne, dzięki którym stworzył mapę geologiczną kraju. Odkrył i zbadał wiele złóż minerałów – rudy żelaza, miedzi, węgla kamiennego czy srebra. Z czasem górnictwo stało się podstawą chilijskiej gospodarki, a sam kraj osiągnął pozycję jednego z najbogatszych i najbardziej rozwiniętych gospodarczo krajów Ameryki Południowej i światowych potęg surowcowych.
Opracował podręczniki mineralogii ze szczególnym uwzględnieniem minerałów chilijskich. Zawierały one nowe, opisane przez Domeykę minerały – arketyt, amiolit i domeykit. Podręczniki przyniosły mu międzynarodową sławę.
Ignacy Domeyko badał również życie barbarzyńsko tępionych chilijskich Indian, którzy znaleźli w nim zaciekłego obrońcę. W 1845 roku wydał książkę pt. “Araukania i jej mieszkańcy”, w której wezwał rząd chilijski do zmiany polityki oraz podjęcia akcji umiejętnego, stopniowego cywilizowania Araukanów.
Przez cały swój pobyt w Chile Domeyko utrzymywał żywe kontakty z krajem. Przed śmiercią udał się w czteroletnią podróż do Europy, odwiedził m.in. Warszawę i Kraków. Z kraju przywiózł woreczek ziemi z kopca Kościuszki, którą chciał być po śmierci posypany.
