Stefan Banach był wybitnym polskim matematykiem z lwowskiej szkoły matematycznej, pioniereem analizy funkcjonalnej, znanym z twierdzenia o kontrakcji i przestrzeni Banacha. Urodził się 30 marca 1892 roku w Krakowie, a jego ojciec, Stefan Greczek, był góralem. Banach wykazywał już od dzieciństwa nieprzeciętne zdolności matematyczne i lingwistyczne.
Po ukończeniu Gimnazjum w Krakowie, pracował w księgarni i studiował matematykę jako samouk. W 1920 doktoryzował się na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, zdobywając stopień doktora bez wcześniejszego uzyskania magistra.
Był jednym z pionierów analizy funkcjonalnej, zajmował się też teorią mnogości. Posiadał niezwykłą zdolność przedstawiania w prosty sposób trudnych zagadnień matematycznych – jego podręczniki uważane są na jedne z najlepszych w tej dziedzinie. Był czołowym przedstawicielem lwowskiej szkoły matematycznej i jednym z najwybitniejszych polskich naukowców.
Wypalał nawet pięć paczek papierosów dziennie, przepijał samych Gruzinów, był nieślubnym dzieckiem wychowanym w rodzinie zastępczej a maturę zdał za wstawiennictwem szkolnego matematyka i katechety – był bowiem zagrożony z ośmiu przedmiotów. Miał kłopoty z punktualnością, nie będąc zainteresowanym zdobyciem formalnego wykształcenia nie ukończył studiów, a na obronę swojego doktoratu został zwabiony podstępem. Matematyczne pomysły często zapisywał na serwetkach lub blatach stolików w ulubionej lwowskiej Kawiarni Szkockiej, gdzie wraz z innymi matematykami skupionymi wokół niego rozwiązania matematycznych problemów nagradzali alkoholem.
W 1932 opublikował “Théorie des opérations linéaires,” przyczyniając się do rozwoju analizy funkcjonalnej. Banach był ceniony zarówno w kraju, jak i za granicą, o czym świadczyły liczne nagrody i wyróżnienia. Był laureatem nagrody naukowej miasta Lwowa, a także prezesem Polskiego Towarzystwa Matematycznego.
Kiedy Amerykanie chcieli go ściągnąć do siebie, ten zapytał ile będzie mógł tam zarobić. Propozycja pochodziła od nie byle kogo – a samego Norberta Wienera, twórcy cybernetyki. W odpowiedzi otrzymał karteczkę z cyfrą ” jeden” i informacja, że może dopisać tam tyle zer, ile zechce. Odmówił twierdząc, że nie ma takiej kwoty, która skłoniłaby go do opuszczenia kraju, przyjaciół i ukochanego Lwowa.
W okresie II wojny światowej, Banach utrzymywał się jako karmiciel wszy w Instytucie Badań nad Tyfusem Plamistym i Wirusami, co chroniło go przed represjami okupantów. Po wojnie powrócił do pracy na Uniwersytecie Lwowskim, gdzie był kierownikiem katedry matematyki.
Zmarł 31 sierpnia 1945 z powodu raka płuc. Jego pogrzeb był wielką manifestacją polskiego środowiska naukowego. Banach pozostawił po sobie ponad 60 prac naukowych, a jego wkład w analizę funkcjonalną ugruntował go jako jednego z najważniejszych matematyków XX wieku.
