Witold Pilecki (1901–1948) był polskim oficerem kawalerii, członkiem ruchu oporu podczas II wojny światowej oraz autorem pierwszych raportów o Holokauście, znanych jako “Raporty Pileckiego”. Urodził się 13 maja 1901 roku w Ołońcu, na terenie ówczesnego Imperium Rosyjskiego. W młodości zaangażował się w działalność harcerską oraz brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej, walcząc m.in. w bitwie warszawskiej w 1920 roku.
Po zakończeniu działań wojennych Pilecki osiedlił się w majątku rodzinnym w Sukurczach, gdzie aktywnie działał na rzecz lokalnej społeczności, organizując życie kulturalne i społeczne. W obliczu wybuchu II wojny światowej w 1939 roku, wziął udział w kampanii wrześniowej, a po klęsce Polski zaangażował się w działalność konspiracyjną, współtworząc Tajną Armię Polską.
W 1940 roku, z własnej inicjatywy, Pilecki podjął się misji infiltracji niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. Celowo dał się pojmać podczas łapanki w Warszawie 19 września 1940 roku i trafił do obozu jako więzień nr 4859. W Auschwitz zorganizował Związek Organizacji Wojskowej (ZOW), tajną strukturę oporu, której zadaniem było gromadzenie informacji o sytuacji w obozie oraz przekazywanie ich na zewnątrz. Dzięki jego raportom świat po raz pierwszy dowiedział się o masowych mordach i okrucieństwach popełnianych przez Niemców w obozie.
Po ucieczce z Auschwitz w kwietniu 1943 roku, Pilecki kontynuował działalność w ruchu oporu, biorąc udział w Powstaniu Warszawskim w 1944 roku. Po upadku powstania trafił do niemieckiej niewoli, z której został uwolniony w 1945 roku. Mimo zakończenia wojny, nie zaprzestał walki o wolność Polski. Wrócił do kraju, aby zbierać informacje o sytuacji politycznej pod rządami komunistycznymi i przekazywać je polskiemu rządowi na uchodźstwie.
W 1947 roku został aresztowany przez władze komunistyczne, oskarżony o działalność szpiegowską i skazany na śmierć w pokazowym procesie. Wyrok wykonano 25 maja 1948 roku w warszawskim więzieniu na Mokotowie. Przez wiele lat jego działalność była przemilczana lub zniekształcana przez władze PRL. Dopiero po upadku komunizmu w Polsce zaczęto odkrywać i doceniać jego bohaterskie czyny. Witold Pilecki jest dziś uznawany za jednego z największych bohaterów II wojny światowej, a jego raporty z Auschwitz stanowią bezcenne świadectwo ludobójstwa dokonanego przez nazistowskie Niemcy.
